For the Belgian magazine 'Samenleving & Politiek' (Society & Politics), Aurélie Van de Peer, Hanka van der Voet and Daniëlle Bruggeman wrote an essay (in Dutch) about the future of fashion one year after the outbreak of covid-19 - reflecting on mechanisms of exclusion, monoculture, enclosures and the commons, and how to create more agency for makers and wearers. With references to the work of Chinouk Filique de Miranda, Join Collective Clothes / Anouk Beckers, and De Feministische Handwerkpartij. 

Ietwat aarzelend verbrokkelen de muren van de modeburcht. Het licht dat door de kieren schijnt laat toe om een nog onbekende wereld te verbeelden, buiten de dominante concurrentie-door-consumptie lens. De lompenjas van Dolly Parton biedt inspiratie voor welke mode we willen na corona.

Op 3 maart 2020 beëindigde het luxe modehuis Louis Vuitton de modeweek in Parijs. Een koor van 200 zangers, gekleed in verscheidene historische kostuums, begeleidde de modellen op de catwalk. Nicolas Ghesquière, de ontwerper voor Vuitton, liet zich inspireren door de vraag 'wat er kan gebeuren als het verleden naar ons zou kunnen kijken?'. Toen het doek viel over de show, kwam niet alleen de modecarrousel ten einde die telkens New York, Londen, Milaan en Parijs aandoet. De hele modewereld, van het luxe segment tot de fastfashion retailers, stond aan de grond genageld. De globale coronapandemie had het rijke Westen bereikt. Eén vraag werd urgenter dan ooit tevoren: naar welke toekomst wil de mode-industrie op weg?

Het leeuwendeel van de industrie bleef het lucratieve pad bewandelen van de uitbuiting en de uitsluiting. Want hoe anders verklaar je de orders die vele fastfashionketens opzegden bij kledingfabrieken in Zuidoost-Azië (en elders), waardoor het al uiterst precaire levensonderhoud van kleding- en textielarbeiders verder in gedrang kwam? Hoe anders verklaar je de verderzetting van een traditie van onveilige en inhumane werkomstandigheden in deze fabrieken, wanneer kledingarbeiders geen beschermend materiaal werd aangeboden tegen het coronavirus?

TOCH VERDUURZAMING?

De modewereld werkte in 2020 ook aan goedbedoelde initiatieven die de toekomst van de mode probeerden te verduurzamen. Zo ijverde het internationaal gedragen platform #rewiringfashion voor de vertraging van het productieritme van de luxe mode naar twee collecties per jaar, [1] om zo een andere toekomst uit te tekenen voor het modesysteem dat 'uiteindelijk niemands belangen behartigt: niet die van ontwerpers, noch retailers, noch klanten – en zelfs niet van onze planeet'. Van kledingarbeiders geen sprake.

Een breed gedragen roep om slower fashion voegde zich zo bij het duurzaamheidsdebat in de mode- en kledingindustrie. Dit debat focust vooral op het hergebruik van de grondstoffen van kleding. Een circulaire mode-industrie zal idealiter alle textiel dat het productiesysteem ingaat binnen het circuit houden door continue hergebruik. De technische complexiteit van deze circulariteit laten wij hier buiten beschouwing. Liever focussen we op het onderliggende mens- en wereldbeeld van deze duurzaamheidsinterventies. Want ondanks de progressie die de mode-industrie de voorbije jaren maakte in het hergebruik van textiel, steeg het consumptieniveau van mode wereldwijd. [2] Bovendien toont zowel de oproep tot vertraging vanuit de luxemode als het circulair programma van fastfashionketens (denk aan H&M) dat een focus op respectievelijk slower fashion en materiële duurzaamheid niet betekent dat de mode-industrie plots een menselijker gelaat nastreeft. De mode-industrie blijft kledingarbeiders exploiteren. Kortom, de coronapandemie was geen motor om het fundament waarop de mode-industrie sinds het prille begin gebouwd werd wezenlijk te veranderen.

[1] Voorheen produceerden luxe modemerken vaak acht collecties of meer per jaar, terwijl bij fastfashion retailers om de vier à zes weken nieuwe collecties in de winkels hangen. Het fenomeen van de 'rapid fashion', zoals de Britse retailer Missguided zich presenteert op de website, biedt zelfs honderden nieuwe stijlen per week.

[2] Kate Fletcher en Mathilda Tham (2019). Earth Logic. Fashion Action Research Plan. The JJ Charitable Trust. De geboeide lezer verwijzen wij graag naar de bespreking van Earth Logic door Sarah Vandoorne (2021). Circulaire economie: mag het ietsje minder? MVO.

Read the full article here.